Tính nhất thể và tính đa dạng Khi bạn có kiến tánh bạn nhìn vào thế giới của sự nhất thể hay bình đẳng, và sự nhận thức này có thể nông cạn hoặc sâu sắc; kiến thức đầu tiên thường nông. Trong cả hai trường hợp, bạn vẫn không hiểu thế giới của sự phân biệt, thế giới mà mọi người thường cho rằng họ hiểu. Khi bạn tiếp tục thực hành các công án tiếp theo, nhận thức của bạn về thế giới nhất thể, về bất phân biệt, trở nên rõ ràng hơn, và vì chính nhờ thế giới nhất thể này mà bạn đang nhìn thấy thế giới của nhất thể, nên điều này cũng trở nên rõ ràng hơn.
Lúc đầu, nhận thức về sự đồng nhất không rõ ràng – vẫn còn ý tưởng về “thứ gì đó đang đối đầu với tôi!” Với sự thực hành sâu sắc hơn, rào cản này dần dần tan biến. Mặc dù vậy, cảm giác rằng người khác thực sự là chính mình vẫn còn yếu, và điều này đặc biệt đúng khi những người khác này có những phẩm chất mà chúng ta không thích. Với một kiến thức nông cạn, chúng ta chống lại cảm giác rằng những người như vậy thực sự là chính mình.
Tuy nhiên, với sự rèn luyện sâu hơn, bạn có thể sống một cuộc sống bình đẳng và thấy rằng ngay cả những người mà bạn nhận ra là có những đặc điểm tiêu cực cũng không kém hơn chính bạn. Khi bạn thực sự nhận ra thế giới của sự thống nhất, bạn không thể chiến đấu với người khác ngay cả khi “người khác” đó muốn giết bạn, bởi vì người đó chẳng khác gì một biểu hiện của chính bạn. Thậm chí sẽ không thể đấu tranh chống lại anh ta. Một người đã nhận ra thế giới bình đẳng sẽ nhìn nhận với lòng từ bi ngay cả những người có ý định giết người, vì theo nghĩa cơ bản, họ và chính mình đều có giá trị như nhau. Cũng vậy, tất cả thiên nhiên, núi sông, đều được xem là chính mình.
Khi nhận thức sâu sắc hơn về sự thống nhất này, bạn sẽ cảm nhận được sự quý giá của từng vật thể trong vũ trụ, không từ chối điều gì, vì mọi thứ cũng như con người sẽ được coi là những khía cạnh thiết yếu của bản thân bạn. Bạn nhớ nhé, nhận thức sâu sắc hơn này chỉ đến sau khi sự thực hành của bạn đã hoàn toàn chín muồi. Chúng ta hãy lấy cơ thể làm ví dụ cụ thể về sự bình đẳng tuyệt đối của vạn vật. Khi nhận ra khía cạnh đồng nhất, của mỗi vật có giá trị ngang nhau, khuôn mặt và lòng bàn chân của bạn không khác nhau; một cái không cao và cái kia thấp. Tương tự như vậy, người phạm pháp vốn không phải là người ác, người tuân thủ pháp luật cũng không phải là trụ cột của đức hạnh.
(Bài viết này tôi đọc được và sưu tầm – Bản thân tôi chưa đạt đến giác ngộ nên đôi khi khái niệm này mình chỉ nhận thấy được chứ chưa thể xóa bỏ được hoàn toàn để đồng nhất. Bản thân mỗi chúng ta để có 2 mặt đối lập trong mình, và thế giới vận hành cũng vậy cũng có người thể hiện họ tốt với mình, nhưng cũng có những người thể hiện họ không phải là người tốt với mình.)
